Zimbabve Devlet Başkanı Mnangagwa tartışmalı oylamada ikinci dönemini kazandı

Zimbabve Seçim yetkilileri Cumartesi günü yaptıkları açıklamada, Zimbabve Devlet Başkanı Emmerson Mnangagwa’nın ikinci kez göreve geldiğini belirtirken, muhalefet uluslararası gözlemcilerin demokratik standartlara uymadığını söylediği oylamanın sonucunu reddetti.

Zimbabve Seçim Komisyonu (ZEC) tarafından açıklanan resmi sonuçlara göre 80 yaşındaki Mnangagwa, rakibi 45 yaşındaki Nelson Chamisa’nın yüzde 44 oyuna karşılık oyların yüzde 52,6’sını aldı.

ZEC başkanı Justice Chigumba gazetecilere yaptığı açıklamada “ZANU-PF partisinden Mnangagwa Emmerson Dambudzo, Zimbabve Cumhuriyeti’nin usulüne uygun olarak seçilmiş başkanı ilan edilmiştir” dedi.

Zimbabveliler, muhalefetin hile ve seçmen baskısı suçlamalarına yol açan gecikmelerle gölgelenen oylamada Çarşamba ve Perşembe günü cumhurbaşkanı ve yasama organını seçmek için sandık başına gitti.

Başkanlık sonuçları, basın toplantısının yapıldığı yerde bulunan birkaç iktidar partisi destekçisinin kutlama tezahüratlarıyla karşılandı.

Ancak Chamisa’nın Değişim için Yurttaşlar Koalisyonu (CCC) sözcüsü Promise Mkwananzi, partinin “yanlış” olarak nitelendirdiği nihai çeteleyi imzalamadığını söyledi.

AFP’ye verdiği demeçte “Sonuçları kabul edemeyiz” diyen Chamisa, partinin bir sonraki hamlesini yakında açıklayacağını da sözlerine ekledi.

Oylama Güney Afrika genelinde, 43 yıllık iktidarı can çekişen bir ekonomi ve otoriterlik suçlamalarıyla sarsılan Mnangagwa’nın ZANU-PF’sine verilen desteğin bir testi olarak izleniyordu.

Yabancı sandık gözlemcileri Cuma günü yaptıkları açıklamada seçimlerin bölgesel ve uluslararası standartlara uymadığını belirttiler.

– ‘Hile’-

Avrupa Birliği, İngiliz Milletler Topluluğu ve 16 ülkeden oluşan Güney Afrika Kalkınma Topluluğu’ndan (SADC) gelen gözlemci heyetleri, muhalefet mitinglerinin yasaklanması, seçmen kütükleriyle ilgili sorunlar, devlet medyasının taraflı yayınları ve seçmenlerin sindirilmesi gibi bir dizi endişeyi sıraladı.

Siyasi analist Rejoice Ngwenya “Seçimler usulsüzlüklerle doluydu ve Zimbabve halkını mağdur etti. CCC’nin mahkemeye gidip sonuca itiraz etmek için iyi gerekçeleri var”. dedi

ZEC’den Chigumba, Mnangagwa’nın 2.3 milyondan fazla, Chamisa’nın ise 1.9 milyondan fazla oy kazandığını söyledi.

Başkan, kullanılan oyların yarısından fazlasını alarak ikinci tura kalmaktan kurtuldu. Seçime katılım oranı yüzde 69 olarak gerçekleşti.

Acımasızlığı nedeniyle “Timsah” lakabıyla anılan Mnangagwa, 2017 yılında merhum lider Robert Mugabe’yi deviren darbenin ardından iktidara gelmişti.

Bir yıl sonra, muhalefet liderinin hileli olarak kınadığı ve ölümcül bir baskının izlediği bir ankette Chamisa’yı ilk kez kıl payı yendi.

Bu hafta, muhalefetin kalesi Harare de dahil olmak üzere bazı önemli bölgelerde oy pusulalarının basımında yaşanan gecikmeler nedeniyle oy verme işlemi daha önce görülmemiş bir şekilde ikinci güne sarkmak zorunda kaldı.

Chamisa gecikmeleri “açık bir seçmen bastırma vakası, klasik bir Taş Devri… hilesi” olarak kınadı.

Rodezya adıyla beyazların yönettiği bir İngiliz kolonisiyken 1965’te Londra’dan kopan ülke, uzun bir gerilla savaşının ardından 1980’de bağımsızlığını kazandı ve Zimbabve adını aldı.

Ancak ilk lideri Mugabe yönetiminde, yeni doğan demokrasi sert bir yönetime ve ekonomik gerilemeye dönüştü; hiperenflasyon tasarrufları yok etti ve yatırımları caydırdı.

Muhalefet yolsuzluk, yüksek enflasyon, işsizlik ve yerleşik yoksulluk nedeniyle oluşan hoşnutsuzluk dalgasından yararlanmayı umuyordu.

Ancak ZANU-PF, CCC’nin 73 sandalyesine karşılık, sondan bir önceki seçim sistemi kapsamında 210 sandalyenin 136’sını alarak parlamento yarışının da galibi ilan edildi. Bir adayın ölümü nedeniyle bir sandalye tahsis edilmedi.

Diğer 60 sandalye ise nispi temsile dayalı parti listesi sistemiyle seçilen kadınlar için ayrıldı.