By 
Nisan ayı ortasında Sudan ordusu ile paramiliter Hızlı Müdahale Güçleri (RSF) arasında patlak veren savaş başkent Hartum’u harap etmiş, Darfur’da etnik temelli şiddetin keskin bir şekilde artmasına neden olmuş ve üç milyondan fazla insanı yerinden etmiştir.
Aşağıda çatışmaların 100 gün önce başlamasından bu yana yaşanan önemli olayların zaman çizelgesi yer almaktadır:
15 Nisan – İktidarı sivillere devretme planı nedeniyle haftalar süren gerginliğin ardından Hartum’da şiddetli çatışmalar patlak verdi ve diğer bazı şehirlerde de çatışmalar yaşandığı bildirildi.
Hemedti olarak bilinen Mohamed Hamdan Dagalo’ya bağlı RSF güçleri başkentin kalbindeki stratejik bölgeleri ele geçirmeye çalışırken ordu komutanı General Abdel Fattah Al-Burhan’ın konutuna saldırdı.
16 Nisan – BM Dünya Gıda Programı, üç çalışanının çatışmalarda ölen yardım görevlileri arasında yer almasının ardından, küresel çapta en büyük programlarından biri olan Sudan’daki faaliyetlerini geçici olarak askıya aldığını açıkladı. WFP, 1 Mayıs’ta üç milyondan fazla insanın daha açlığa sürüklenebileceği ve çiftçilerin ekin ekemeyebileceği uyarılarıyla birlikte çalışmalarına devam edeceğini açıkladı.
21 Nisan – Kentin dört bir yanındaki bölgeler ordunun hava saldırılarına, çatışmalara ve RSF tarafından yağmalanmaya maruz kaldıkça Hartum’dan kaçanların sayısı da artıyor. Birçok kişi Hartum dışına sığınırken bazıları da Sudan sınırlarına yöneldi.
22 Nisan – Amerika Birleşik Devletleri özel harekât güçlerinin tüm elçilik personelini Hartum’dan tahliye ettiğini açıkladı. Fransa, İngiltere ve diğer ülkeler de onları takip ederek Sudanlıları kendi başlarının çaresine bakmak zorunda kalacakları endişesiyle baş başa bıraktı.
25 Nisan – Darfur’da suç işlediği gerekçesiyle Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından aranan eski bakan Ahmed Harun, kendisinin ve devrik lider Ömer El Beşir yönetimindeki diğer eski yetkililerin hapisten çıktığını söyledi.
Yetkililer daha sonra UCM tarafından da aranan Beşir’in çatışmalar başlamadan önce askeri bir hastaneye nakledildiğini doğruladı.
5 Mayıs – UNICEF, çatışmalar nedeniyle tıbbi bakım ve hastane kapasitesinin çökmekte olduğu yönündeki uyarıların ardından, çocuklar için tasarlanan 1 milyondan fazla çocuk felci aşısının yağma sonucu imha edildiğini söyledi. WFP de malzemelerinin büyük ölçüde yağmalandığını bildirdi.
20 Mayıs – Suudi Arabistan ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından Cidde’de düzenlenen görüşmelerde Sudan’da savaşan gruplar insani yardımların ulaştırılabilmesi için yedi günlük bir ateşkesi kabul etti. Daha sonra her iki tarafın da anlaşmayı ihlal ettiği bildirildi ve yardım kuruluşları hala yardım ulaştırmakta zorlanıyor. Cidde görüşmeleri Haziran ayında ertelendi.
29 Mayıs – BM mülteci ajansı başkanı, Ekim ayına kadar bir milyon insanın Sudan’dan kaçabileceği yönündeki tahminlerin ihtiyatlı olabileceğini söyledi ve silah ve insan kaçakçılığının kırılgan bir bölgeye yayılabileceği uyarısında bulundu.
8 Haziran – Güney Kordofan’daki güçlü SPLM-N isyancı gücünün harekete geçmesi, çatışmanın Sudan’ın güney bölgelerine yayılması korkusunu artırdı. Güney Kordofan ve Mavi Nil eyaletlerindeki çatışmalar daha sonra bölge sakinlerinin kaçmasına neden oldu.
14 Haziran – Batı Darfur Valisi Khamis Abbakar, RSF ve müttefik milisleri Arap olmayan gruplara karşı soykırım yapmakla suçladığı bir televizyon röportajından saatler sonra öldürüldü.
Abbakar’ın ölümünün ardından binlerce sivil yürüyerek yakındaki Çad’a kaçmaya çalıştı ancak kaçarken hedef alındılar.
19 Haziran – Uluslararası bağışçılar Cenevre’de düzenlenen bir bağış toplama konferansında Sudan ve çevresindeki bölge için 1,5 milyar dolarlık yardım sözü verdi; bu rakam derinleşen insani kriz için tahmin edilen ihtiyacın yaklaşık yarısı kadardı.
13 Temmuz – Mısır, Kahire’de Sudan’ın komşuları için düzenlenen bir zirvede Sudan’ın rakip grupları arasında yeni bir arabuluculuk girişimi başlattı. Etiyopya lideri, rekabet eden ve etkisiz diplomatik çabalarla ilgili endişelerin ortasında, bu girişimin Doğu Afrika bölgesel bloğu IGAD liderliğindeki mevcut bir girişimle koordine edilmesi gerektiğini söyledi.
14 Temmuz – ABD merkezli Sudan Çatışma Gözlemevi, RSF ve ona bağlı güçlerin Darfur’da en az 26 topluluğu hedef alarak yok ettiğinden şüphelenildiğini bildirdi. Bir gün önce Uluslararası Ceza Mahkemesi Darfur’daki şiddet olaylarını soruşturduğunu açıkladı. RSF oradaki çatışmaların aşiret kaynaklı olduğunu söylüyor.
Kaynak: Reuters
Comments