Dünyanın en büyük ikinci kakao üreticisi olan Gana, yasadışı madencilik ve kaçakçılık nedeniyle kakao üretiminde ciddi bir düşüşle karşı karşıya.
Gana Kakao Kurulu (COCOBOD) verilerine göre, 2022-2023 hasadı için Gana’nın kakao üretimi 750.000 tona düştü. Bu, 2020-2021 hasadı için tahmin edilen 1 milyon tona kıyasla önemli bir düşüş.
Yasadışı madencilik, kakao üretimini tehdit eden en önemli faktörlerden biri. Gana’nın ekonomisi, altın ve petrolün yanı sıra kakao üretimine de dayanıyor. Ülkenin tarihindeki en kötü ekonomik krizlerinden birini yaşadığı bir dönemde, çiftçiler, topraklarını yasadışı madencilere satarak geçimlerini sağlamaya çalışıyor.
Gana’nın tarihinin en kötü ekonomik krizlerinden birini yaşadığı ve enflasyonun Kasım ayında yüzde 26,4’e ulaştığı bir dönemde, yerel olarak “galamsey” olarak bilinen yasadışı madencilik, altın ve petrolle birlikte ulusal ekonominin temel direklerinden biri olan kakao yetiştiriciliği için büyük bir sorun teşkil ediyor.
Gana Kakao Kurulu’nun (COCOBOD) yasadışı madencilikle mücadele faaliyetleri direktörü Michael Kwarteng AFP’ye yaptığı açıklamada, “Son beş yılda, yasadışı madencilerin faaliyetleri nedeniyle kakao çiftliklerinde ciddi tahribat gördük. Bu durum endişe verici bir boyuta ulaştı” dedi.
Gana’nın doğu bölgesindeki Suhum’da kakao çiftçiliği yapan 45 yaşındaki Rita Abena Koranteng’ın, toprak altından maden çıkarabilmesi için arazilerinden ikisini amcasına satması gibi, ekonomik krizle karşı karşıya kalan çiftçilerin sayısı giderek artıyor.
Kwarteng, “Her ay bana 500 dolar ödüyor ve ben çok mutluyum, çünkü kakao yetiştirme işimden asla bu kadar para kazanamazdım. Batı bölgesindeki ve diğer yerlerdeki bazı kakao çiftçisi arkadaşlarımın kakaodan yeterince kazanamadıkları için kauçuk ağacı dikmeye başladıklarını biliyorum. Ülkenin tüm üretimini özel şirketlere satmadan önce satın alan hükümet, bu yıl üreticilere ödenen fiyatta yüzde 63’lük bir artış yapmayı kabul etti, ancak bu onları topraklarını beyan edilmemiş madencilik için satmaktan caydırmaya yetmedi. Şu anda üreticilerden bir ton kakaoyu 1.822 dolara (1.670 €) satın alıyor. Şu ana kadar yasadışı madencilik nedeniyle kaybedilen arazi, Gana’da kakao ekimi yapılan toplam alanın %2’sini temsil ediyor. Bunun devam etmesine artık izin veremeyiz” şeklinde konuştu.
COCOBOD’a göre, Gana 2020 ve 2021 yılları arasında 1 milyon ton kakao hasat edecekti. Ancak bu rakam 2022-2023 hasadı için 750.000 tona düştü ve 2023-2024 tahmini, yasadışı faaliyetlerin etkisi nedeniyle 650.000 ila 700.000 ton arasında.
SAATLİ BOMBA
Tarım arazilerinin kaybına ek olarak madencilik faaliyetleri, maden çıkarmak için kimyasalların kullanılması yoluyla nehirlerin ve su tablolarının kirlenmesine de katkıda bulunuyor.
Çiftçilerin refahı için kampanya yürüten bir kuruluş olan EcoCare Ghana’da Kampanyacı olan Obed Owusu-Addai, hükümetin çiftçiler için fiyatları ve yaşam standartlarını iyileştirmesi gerektiğine inanıyor.
Owusu-Addai, “Ülke olarak bir saatli bombanın üzerinde oturuyoruz. Bu sorun derhal çözülmezse, topraklarımızın çoğunu yasadışı madenciliğe kaptıracağız” dedi.
COCOBOD İletişim Müdür Yardımcısı Benjamin Tei Larweh, kuruluşun kakao arazilerinde yasadışı madencilik yapıldığını bildirenlere para ödülü vermeye başladığını, aynı zamanda sektörün bir başka sorunu olan fasulye kaçakçılığını da bildirdiğini söyledi.
Larweh, “2022 yılında Gana, komşularımızla yapılan kaçakçılık nedeniyle yaklaşık 150.000 metrik ton kakao çekirdeği kaybetti, bu da 600 milyon dolarlık devasa bir gelirin boşa gitmesi anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.
Sektör için bir başka zorluk da kakao yetiştiriciliği üzerinde büyük etkisi olan iklim değişikliği.
Gana’da bu değerli çekirdeği yetiştiren altı büyük bölge var: Doğu, Ashanti, Brong Ahafo, Merkez, Volta ve Batı.
Ancak dalgalı yağışlar ve toprak verimliliğinin azalması nedeniyle üretim batıya doğru kaymıştır. Batı bölgesi şu anda Gana’nın ana kakao üreticisi konumunda ve toplam üretimin yüzde 43’ünü gerçekleştiriyor.
Comments