Darbeden Bu Yana Nijer’e Hangi Yaptırımlar Uygulandı?

Nijer’in bölgesel ve Batılı müttefikleri 26 Temmuz darbesinin ardından ülkeye karşı bir dizi yaptırım açıkladı.

Nijer, nükleer enerji ve kanser tedavisinde yaygın olarak kullanılan radyoaktif bir metal olan uranyumun dünyadaki yedinci en büyük üreticisi.

Aynı zamanda dünyanın en yoksul ülkelerinden biridir ve yılda yaklaşık 2 milyar dolar kalkınma yardımı almaktadır.

2023 bütçe tahminlerine göre, Nijer’in mali yıl için 5.53 milyar dolarlık toplam bütçesinin 2.2 milyar dolardan fazlasının ya da bütçesinin yaklaşık %40’ının dış ortaklardan gelmesi bekleniyordu.

Darbeden bu yana Nijer’e şu yaptırımlar uygulanıyor:

Batı Afrika bölgesel bloğu

Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu ve Batı Afrika Parasal ve Ekonomik Birliği, darbeden bu yana Nijer’e yönelik en katı yaptırımlardan bazılarını uyguladı.

Birlik, Nijer ile tüm ticari işlemleri askıya aldı, bölgesel merkez bankasındaki devlet varlıklarını dondurdu, devletin ve devlet işletmelerinin ticari bankalardaki varlıklarını dondurdu ve bölgesel kalkınma bankaları ile tüm mali yardımları askıya aldı.

Mali yaptırımlar Nijer’in borç geri ödemelerinde temerrüde düşmesine yol açabilir.

Nijer’in Batı Afrika bölgesel borç piyasasında yapmayı planladığı 51 milyon dolarlık tahvil ihracı, yaptırımların uygulanmasının ardından bölgesel merkez bankası tarafından iptal edildi. Nijer 2023 yılında bölgesel borç piyasasından 834 milyon dolar toplamayı planlıyordu.

ECOWAS yaptırımları aynı zamanda Nijerya’nın 80 megavatlık Birnin-Kebbi hattından ülkeye verilen elektriği kesmesi ve Fildişi Sahili’nin Nijerya mallarının ithalat ve ihracatını askıya alması anlamına geliyor.

Batı Afrika’nın bölgesel merkez bankası BCEAO, operasyonlardaki riskleri gerekçe göstererek Nijer’deki şubelerini kapattı.

Avrupa Birliği

Nijer’in en büyük destekçilerinden biri olan Avrupa Birliği, Nijer’e verdiği mali desteği ve güvenlik alanındaki işbirliğini askıya aldı.

Web sitesine göre AB, 2021-2024 yılları arasında Nijer’de yönetişim, eğitim ve sürdürülebilir büyümenin geliştirilmesi için bütçesinden 554 milyon dolar ayırdı.

Fransa

Eski sömürgesinin bir diğer büyük ortağı olan Fransa, anayasal düzene bir an önce dönülmesini talep ederek kalkınma yardımlarını ve bütçe desteğini derhal askıya aldı.

Fransa’nın Nijer’e yönelik kalkınma yardımı 2022 yılında 130 milyon dolar civarındaydı ve bu yıl biraz daha yüksek olması bekleniyor.

Fransa’nın ayrıca Nijer’de yaklaşık 1.500 askeri bulunuyor. Komşu Mali ve Burkina Faso’daki isyanla mücadele birliklerini sırasıyla 2021 ve 2022’de geri çektikten sonra Nijer’e bel bağladı.

Hollanda

Nijer’de kalkınma ve güvenlik programlarını destekleyen Hollanda hükümeti, darbenin ardından hükümetle doğrudan işbirliğini geçici olarak askıya aldı.

Birleşik Devletler

Önemli bir insani yardım ve güvenlik yardımı sağlayıcısı olan Amerika Birleşik Devletleri, ordunun yönetime el koyması üzerine Nijer’e yönelik 100 milyon dolardan fazla değerdeki yardım programlarını durdurarak cuntaya seçilmiş hükümeti yeniden göreve getirmesi için baskı yaptı.

ABD daha önce darbenin tüm işbirliğinin askıya alınmasına yol açabileceği uyarısında bulunmuştu.

2023 mali yılında şimdiye kadar yaklaşık 138 milyon dolar insani yardım sağladı. ABD ordusunun iki üsle faaliyet gösterdiği Nijer’de yaklaşık 1.100 ABD askeri bulunuyor.

Kanada

Kanada doğrudan kalkınma yardımını askıya almış ve ECOWAS’ın Nijer’in anayasal düzene dönmesi için yürüttüğü arabuluculuk çabalarını desteklediğini ifade etmiştir.

Dünya Bankası

Dünya Bankası, ihtiyatlı bir şekilde devam edeceğini söylediği özel sektör ortaklıkları hariç, bir sonraki duyuruya kadar ödemeleri askıya aldı.

Nijer, 4,5 milyar dolar ile Afrika’daki en büyük Dünya Bankası portföylerinden birine sahip ve ayrıca 2022-2023 yılları arasında bankadan 600 milyon dolar doğrudan bütçe desteği aldı.